Wzór układu naczyniowego w RM pozwala przewidzieć przeżycie pacjentów z glejakiem

W przypadku nowo rozpoznanego glejaka, jego rysunek makronaczyniowy w rezonansie magnetycznym (RM), uwidoczniony w RM ze wzmocnieniem kontrastowym, pomaga przewidzieć przeżycie. Jest on również pomocny w przeprowadzeniu stratyfikacji pacjentów wysokiego ryzyka, kwalifikujących się do zastosowania leczenia innego niż standardowe.

Informacje ogólne

W przypadku rozpoznania glejaka rokowania są niekorzystne a przeżycie całkowite wynosi około 14,6 miesiąca. Angiogeneza jest ważnym czynnikiem związanym z przeżyciem, a wysoki stopień zaawansowania tego procesu jest skorelowany z krótszym czasem przeżycia.

Pojawia się coraz więcej dowodów na to, że RM jest odpowiednim narzędziem diagnostycznym służącym do oceny angiogenezy w obrębie guza. Oceny dokonuje się albo bezpośrednio, z zastosowaniem cyfrowej angiografii subtrakcyjnej i angiografii rezonansu magnetycznego o wysokiej rozdzielczości, lub pośrednio, wykonując pomiar względnej objętości krwi mózgowej (rCBV) oraz względnego przepływu krwi mózgowej (rCBF) z użyciem dynamicznego obrazowania perfuzji mózgowej z zastosowaniem środka kontrastowego.

Blancha Domenech z Barcelony (Hiszpania) oraz jej współpracownicy badali czy sieć makronaczyniowa w obrębie guza wpływa na poprawę modeli przewidywania przeżycia w przypadku nowo rozpoznanego glejaka. Ten nowy marker obrazowania klasyfikuje się jako liczbę struktur naczyniopodobnych widocznych w sekwencjach 3D T1 po podaniu kontrastu.

Metoda

97 pacjentów (średnia wieku 58±15 lat) z potwierdzonym histologicznie glejakiem poddano badaniu RM z użyciem aparatu o natężeniu pola 1,5 Tesli według konwencjonalnego protokołu obejmującego sekwencje T1-zależne, FLAIR, echa gradientowego T2-zależne oraz DWI, jak również obrazowanie perfuzji z użyciem środka kontrastowego metodą pierwszego przejścia oraz w sekwencjach 3D T1 po podaniu kontrastu. W celu uzyskania wzmocnienia kontrastowego, pacjenci otrzymywali gadobutrol w dawce 0,1 mmol/kg masy ciała.

Standardowe leczenie obejmowało resekcję chirurgiczną, po której następowała radioterapia skojarzona z jednoczesną i adjuwantową chemioterapią temozolomidem.

Obszary zainteresowania (VOI) były następujące:

• Zmiany ulegające wzmocnieniu po podaniu kontrastu (CEL)
• Martwica
• Zmiany nieulegające wzmocnieniu po podaniu kontrastu
• Tkanka zdrowa położona kontralateralnie

Domenech i wsp. sporządzili mapy parametryczne dla wszystkich wyżej wymienionych VOI. W ramach VOI określono wartości rCBV, rCBF oraz ADC (pozornego współczynnika dyfuzji).

Dwóch neurologów dokonało niezależnej oceny niejawnych sekwencji zgodnie z zestawem 27 cech RM (w skali VASARI). Ponadto poddali oni ocenie sieć makronaczyniową, licząc struktury naczyniopodobne związane z CEL lub nie-CEL uwidocznione w sekwencjach 3D T1 po podaniu kontrastu.

Wyniki

Sieci makronaczyniowe uznawano za „wysoko rozwinięte” w przypadku, gdy w obrębie zmiany na obrazach T1-zależnych po podaniu kontrastu widocznych było więcej niż 5 naczyń.

Sieć makronaczyniowa była wysoko rozwinięta w 53 przypadkach (54,6%). Natomiast w 44 przypadkach (45,4%) była ona słabiej rozwinięta.

W porównaniu do pacjentów ze słabiej rozwiniętą siecią makronaczyniową, pacjenci z wysoko rozwiniętą siecią naczyniową

• byli znacznie starsi (61 lat w por. z 54 lata)
• cechowali się znacznie większą objętością zmian ulegających wzmocnieniu po podaniu kontrastu (26,3 w por. z 13,5 cm³)
• cechowali się znacznie wyższym rCBF (18,5 w por. z 14,3)
• charakteryzowali się znacznie niższym prawdopodobieństwem przeżycia.

U pacjentów poddawanych standardowemu leczeniu odnotowano większe prawdopodobieństwo przeżycia niż u pacjentów leczonych z użyciem innych metod.

Jak wyjaśniła Domenech, najlepsze przewidywanie przeżycia umożliwiło połączenie oceny 1) wieku, 2) leczenia i 3) rysunku sieci makronaczyniowej.

Wniosek

„Sieć makronaczyniowa nowo rozpoznanego glejaka w badaniu RM ze wzmocnieniem kontrastowym jest obiecującym biomarkerem przeżycia” – powiedziała Domenech. Jednak potrzebne są dalsze badania w celu potwierdzenia innych podtypów glejaka, na podstawie prezentowanych przez nie wzorów układów naczyniowych. Powinny one koncentrować się na korelowaniu ze sobą technik histologicznych i molekularnych oraz ekspresji genów kodujących czynniki angiogenne.

„Jesteśmy przekonani, że rozpowszechnianie zrozumienia patofizjologicznego sieci naczyniowych w glejaku może być użyteczne w stratyfikacji pacjentów w badaniach klinicznych oraz może pomóc w identyfikacji pacjentów wysokiego ryzyka, którzy mogliby skorzystać z bardziej agresywnych i eksperymentalnych metod leczenia” – podsumowała Domenech.

Tytuł prezentacji: Clinical Data and Vascular Pattern on MRI to Predict Survival in 'De Novo' Glioblastoma
Prelegent: Blanca Domenech, Barcelona (Hiszpania)
Data: 26 listopada 2018 r.
Kod sesji: RC205-11
Źródła:
https://rsna2018.rsna.org/program/?showModal=04328E54-93C8-42B6-A6B9-D0941108E346
https://radiology.bayer.com/congresses-and-events/congresses/rsna/rsna-2018/scientific-reports/vascular-mri-pattern-predicts-survival-in-glioblastoma