Wzór układu naczyniowego w RM pozwala przewidzieć przeżycie pacjentów z glejakiem
W przypadku nowo rozpoznanego glejaka, jego rysunek makronaczyniowy w rezonansie magnetycznym (RM), uwidoczniony w RM ze wzmocnieniem kontrastowym, pomaga przewidzieć przeżycie. Jest on również pomocny w przeprowadzeniu stratyfikacji pacjentów wysokiego ryzyka, kwalifikujących się do zastosowania leczenia innego niż standardowe.
Informacje ogólne
W przypadku rozpoznania glejaka rokowania są niekorzystne a przeżycie całkowite wynosi około 14,6 miesiąca. Angiogeneza jest ważnym czynnikiem związanym z przeżyciem, a wysoki stopień zaawansowania tego procesu jest skorelowany z krótszym czasem przeżycia.
Pojawia się coraz więcej dowodów na to, że RM jest odpowiednim narzędziem diagnostycznym służącym do oceny angiogenezy w obrębie guza. Oceny dokonuje się albo bezpośrednio, z zastosowaniem cyfrowej angiografii subtrakcyjnej i angiografii rezonansu magnetycznego o wysokiej rozdzielczości, lub pośrednio, wykonując pomiar względnej objętości krwi mózgowej (rCBV) oraz względnego przepływu krwi mózgowej (rCBF) z użyciem dynamicznego obrazowania perfuzji mózgowej z zastosowaniem środka kontrastowego.
Blancha Domenech z Barcelony (Hiszpania) oraz jej współpracownicy badali czy sieć makronaczyniowa w obrębie guza wpływa na poprawę modeli przewidywania przeżycia w przypadku nowo rozpoznanego glejaka. Ten nowy marker obrazowania klasyfikuje się jako liczbę struktur naczyniopodobnych widocznych w sekwencjach 3D T1 po podaniu kontrastu.
Metoda
97 pacjentów (średnia wieku 58±15 lat) z potwierdzonym histologicznie glejakiem poddano badaniu RM z użyciem aparatu o natężeniu pola 1,5 Tesli według konwencjonalnego protokołu obejmującego sekwencje T1-zależne, FLAIR, echa gradientowego T2-zależne oraz DWI, jak również obrazowanie perfuzji z użyciem środka kontrastowego metodą pierwszego przejścia oraz w sekwencjach 3D T1 po podaniu kontrastu. W celu uzyskania wzmocnienia kontrastowego, pacjenci otrzymywali gadobutrol w dawce 0,1 mmol/kg masy ciała.
Standardowe leczenie obejmowało resekcję chirurgiczną, po której następowała radioterapia skojarzona z jednoczesną i adjuwantową chemioterapią temozolomidem.
Obszary zainteresowania (VOI) były następujące:
- Zmiany ulegające wzmocnieniu po podaniu kontrastu (CEL)
- Martwica
- Zmiany nieulegające wzmocnieniu po podaniu kontrastu
- Tkanka zdrowa położona kontralateralnie
Domenech i wsp. sporządzili mapy parametryczne dla wszystkich wyżej wymienionych VOI. W ramach VOI określono wartości rCBV, rCBF oraz ADC (pozornego współczynnika dyfuzji).
Dwóch neurologów dokonało niezależnej oceny niejawnych sekwencji zgodnie z zestawem 27 cech RM (w skali VASARI). Ponadto poddali oni ocenie sieć makronaczyniową, licząc struktury naczyniopodobne związane z CEL lub nie-CEL uwidocznione w sekwencjach 3D T1 po podaniu kontrastu.
Wyniki
Sieci makronaczyniowe uznawano za „wysoko rozwinięte” w przypadku, gdy w obrębie zmiany na obrazach T1-zależnych po podaniu kontrastu widocznych było więcej niż 5 naczyń.
Sieć makronaczyniowa była wysoko rozwinięta w 53 przypadkach (54,6%). Natomiast w 44 przypadkach (45,4%) była ona słabiej rozwinięta.
W porównaniu do pacjentów ze słabiej rozwiniętą siecią makronaczyniową, pacjenci z wysoko rozwiniętą siecią naczyniową
- byli znacznie starsi (61 lat w por. z 54 lata)
- cechowali się znacznie większą objętością zmian ulegających wzmocnieniu po podaniu kontrastu (26,3 w por. z 13,5 cm³)
- cechowali się znacznie wyższym rCBF (18,5 w por. z 14,3)
- charakteryzowali się znacznie niższym prawdopodobieństwem przeżycia.
U pacjentów poddawanych standardowemu leczeniu odnotowano większe prawdopodobieństwo przeżycia niż u pacjentów leczonych z użyciem innych metod.
Jak wyjaśniła Domenech, najlepsze przewidywanie przeżycia umożliwiło połączenie oceny 1) wieku, 2) leczenia i 3) rysunku sieci makronaczyniowej.
Wniosek
„Sieć makronaczyniowa nowo rozpoznanego glejaka w badaniu RM ze wzmocnieniem kontrastowym jest obiecującym biomarkerem przeżycia” – powiedziała Domenech. Jednak potrzebne są dalsze badania w celu potwierdzenia innych podtypów glejaka, na podstawie prezentowanych przez nie wzorów układów naczyniowych. Powinny one koncentrować się na korelowaniu ze sobą technik histologicznych i molekularnych oraz ekspresji genów kodujących czynniki angiogenne.
„Jesteśmy przekonani, że rozpowszechnianie zrozumienia patofizjologicznego sieci naczyniowych w glejaku może być użyteczne w stratyfikacji pacjentów w badaniach klinicznych oraz może pomóc w identyfikacji pacjentów wysokiego ryzyka, którzy mogliby skorzystać z bardziej agresywnych i eksperymentalnych metod leczenia” – podsumowała Domenech.
Tytuł prezentacji: Clinical Data and Vascular Pattern on MRI to Predict Survival in 'De Novo' Glioblastoma
Prelegent: Blanca Domenech, Barcelona (Hiszpania)
Data: 26 listopada 2018 r.
Kod sesji: RC205-11
Źródła:
https://rsna2018.rsna.org/program/?showModal=04328E54-93C8-42B6-A6B9-D0941108E346
https://radiology.bayer.com/congresses-and-events/congresses/rsna/rsna-2018/scientific-reports/vascular-mri-pattern-predicts-survival-in-glioblastoma